گفت‌وگوی تفصیلی با شهردار قدس پیرامون عملکرد مدیریت شهری در سال 98
به اهداف تعیین شده برای پیشرفت و توسعه شهرقدس دست یافتیم
ارائه خدمات شهرداری در بحرانی‌ترین روزهای سال نیز متوقف نشد

در این روزهای واپسین سال که کشورمان با بحران هولناکی تحت عنوان «ویروس کرونا» دست و پنجه نرم می‌کند، به سراغ اولین مقام اجرایی مدیریت شهری قدس رفتیم تا با ایشان پیرامون مسیر پیموده شده توسط شهرداری در سال 98 گفت‌وگو نماییم. مهندس مسعود مختاری که در حال حاضر فرماندهی عملیات مقابله با شیوع ویروس کرونا در شهرقدس را نیز بر عهده دارد، گذر از بحران کرونا را نیازمند مدیریت دقیق و اصولی از سوی مسئولین و همکاری و همدلی مردم می‌داند. وی سال 98 را سالی توأم با بحران‌های بزرگ توصیف می‌کند که به‌رغم این بحران‌ها، شهرداری قدس موفق گردیده است به اهداف تعیین شده در پیشرفت و توسعه شهر دست یابد. این گفت‌و‌‌‌گوی خواندنی پیش روی شماست.

ـ جناب مهندس مختاری! سالی که در روزهای پایانی آن قرار داریم سال پرحادثه‌ای بود؛ بفرمایید شهرداری قدس سال 98 را چگونه سپری کرد؟
امسال شاهد رخدادهای طبیعی و غیرطبیعی بسیاری در کشورمان بودیم که اغلب تبعات و اثرات آنها در شهرقدس نیز نمود و بروز یافت. با این حال، خوشبختانه شهرداری قدس به تمام اهداف تعیین شده در آغاز سال در زمینه اجرای پروژه‌های عمرانی و توسعه شهر دست یافت و خداوند را شاکریم که حتی در بحرانی‌ترین روزهای سال نیز ارائه خدمات شهرداری به شهروندان دچار هیچگونه وقفه یا خللی نگردید. سال 98 از همان روز نخست با بحرانی به نام سیل آغاز شد که تا هفته‌ها بخش‌های قابل توجهی از کشور را درگیر خود کرد. در همین ایام در استان تهران نیز با بارش‌های بی‌سابقه باران مواجه بودیم؛ لذا خطر وقوع سیلاب در شهرقدس از 2 جنبه وجود داشت. از یک سو به‌واسطه عبور رودخانه کرج از شهرقدس، با خطر جدی طغیان این رودخانه رو‌به‌رو بودیم و از سوی دیگر به دلیل بارش شدید و مداوم باران در سطح شهر احتمال وقوع آبگرفتگی و سیلاب در معابر وجود داشت که خوشبختانه با تدابیر پیش‌بینی شده و اقدامات ضربتی از قبیل اجرای پروژه‌های هدایت‌ آب‌های سطحی، لایروبی کانال‌های فاضلاب و بستر رودخانه و... از وقوع هرگونه سیلاب یا آبگرفتگی در سطح شهر جلوگیری به عمل آمد.

اما بدون شک می‌توان فعالیت شهرداری قدس در سال جاری را به 2 دوره قبل و بعد از حوادث آبان‌ماه تقسیم نمود. در غائله بنزینی که توسط عده‌ای آشوب‌طلب در شهرقدس برپا شد، شهرداری بیشترین خسارت‌های مالی را متحمل شد. در این آشوب علاوه‌بر اینکه ساختمان‌های مرکزی و مناطق شهرداری به آتش کشیده شد، خسارت‌های فراوانی نیز به مبلمان و تجهیزات‌ شهری وارد شد که فعالیت شهرداری را تحت تاثیر شدید قرار داد. این حملات که 30 میلیارد تومان خسارت مالی مستقیم به مدیریت شهری قدس تحمیل کرد، منجر به تخریب کامل ساختمان مرکزی شهرداری و همچنین ساختمان منطقه 2 گردید و موجب شد مجموعه شهرداری به ساختمان جدید شورای شهر انتقال یابد و شورای شهر نیز در ساختمانی دیگر مستقر شود. علاوه بر این، تبعات ثانویه این رخداد از جمله کاهش ساخت‌وسازها، کاهش درآمدهای عمومی شهر و... از بعد درآمدی شهرداری را در تنگنا قرار داد.

ـ شهرداری قدس برای مدیریت این بحران چه راهکارهایی را در پیش گرفت؟
در این غائله، شهرداری بیشترین درگیری را با موضوع داشت، چراکه وظیفه اطفای حریق‌های رخ‌ داده و پاکسازی تخریب‌های گسترده در سطح شهر بر عهده شهرداری بود. پس از پایان آشوب نیز شهرداری مانده بود و ساختمان‌های آتش‌گرفته و تخریب‌ وسیع تجهیزات و مبلمان شهری که باید در اسرع وقت ساماندهی می‌شد. هدف ما در این ایام این بود که در کمترین زمان شرایط عادی را به شهر برگردانیم، بنابراین با بسیج امکانات و ظرفیت تمامی واحد‌های شهرداری طی چند روز زندگی عادی شهروندان به جریان افتاد.
ـ در حال حاضر نیز در دل بحران شیوع ویروس کرونا قرار داریم. این موضوع چه مشکلاتی را برای مدیریت شهری به وجود آورده است؟

شیوع این ویروس در کشور شرایط حساس و پیچیده‌ای را به وجود آورده است که نیازمند مدیریت اصولی برای گذر از این دوره است. شهرداری از همان روز نخست اعلام خبر ورود این بیماری به کشور، ستاد پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا را تشکیل داد که در پی آن دستورالعمل‌هایی برای بخش‌های مختلف شهرداری تدوین و صادر شد. پاکسازی و ضدعفونی روزانه معابر و اماکن عمومی، ناوگان حمل و نقل عمومی و مبلمان شهری، تعطیلی مراکز فرهنگی، لغو کلیه مراسمات، برنامه‌ها و فعالیت‌های ورزشی، الزام به رعایت موارد بهداشتی در مجموعه شهرداری قدس، ضدعفونی و شست‌وشوی نیمکت‌ها، سطل‌های زباله، ست‌های ورزشی و وسایل بازی کودکان در بوستان‌ها و پارک‌های محله‌ای از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که از آغاز این بحران به طور مستمر در حال انجام است و تا ریشه‌کنی کامل این ویروس از سطح کشور تداوم خواهد یافت. در این میان، مناطق محروم شهر مورد توجه ویژه قرار دارد و با همکاری نهاد‌های بسیج و سپاه و نیروهای داوطلب مردمی، اقلام بهداشتی در میان مردم این مناطق توزیع می‌گردد.

ـ با توجه به مشکلاتی که برشمردید، آیا وقفه‌ای در خدمات‌رسانی به شهروندان ایجاد شده است؟
به غیر از تعطیلی و لغو مراکز و مراسمات فرهنگی و ورزشی که با هدف پیشگیری از شیوع ویروس کرونا انجام شده است، فعالیت کلیه دوایر شهرداری به روال سابق و البته با رعایت کامل نکات بهداشتی برقرار است و هیچ گونه خلل یا وقفه‌ای در ارائه خدمات به شهروندان و اداره شهر به وجود نیامده است.

ـ در این میان، مردم چه نقشی می‌توانند برای رفع سریع‌تر این بحران ایفا کنند؟
نقش مردم در این موضوع بسیار حائز اهمیت است و باید با درک شرایط حساس موجود و جهت حفظ سلامت جامعه، با نهاد‌های مرتبط با این موضوع همکاری کامل داشته باشند. پرهیز از تردد غیرضرور در سطح شهر، عدم حضور در تجمعات و اماکن عمومی، عدم مراجعه غیرضرور به ادارات و مراکز بهداشتی، توجه به توصیه‌های بهداشتی و رعایت کامل و صحیح بهداشت فردی و محیط، حفظ خونسردی، عدم توجه به شایعات و دریافت اخبار صرفا از صداوسیما جهت جلوگیری از ایجاد تشویش اذهان عمومی از جمله مواردی است که باید از سوی شهروندان مورد توجه قرار گیرد تا به حول و قوه الهی هر چه زودتر از این بحران با کمترین خسارت گذر کنیم.

ـ در صحبت‌های خود به تحقق اهداف تعیین شده از سوی مدیریت شهری در سال جاری اشاره کردید؛ روند کلی توسعه شهر و اقدامات انجام شده حول چه محورهایی بوده است؟
فعالیت‌ها و اقدامات شهرداری در سال جاری نیز در ادامه مسیر و نقشه راه ترسیم شده در دوره پنجم مدیریت شهری برای توسعه کمی و کیفی شهر بوده است. در این دوره، برنامه پنجساله توسعه شهرقدس را تدوین کرده‌ایم و خود را ملزم به رعایت این برنامه می‌دانیم، به‌گونه‌ای که تمامی برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات شهرداری بر آن استوار است. اجرای اصولی و دقیق برنامه پنجساله توسعه موجب شد بودجه‌های سنواتی سال‌های 96 و 97 کاملا تحقق یابد و طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی، خدماتی و فرهنگی به طور کامل اجرایی شود. در سال آینده نیز که سومین سال اجرای این برنامه است، سعی خواهد شد اقدامات شهرداری بر بستر همین برنامه پیش رود.
در حال حاضر حدود دو سال و نیم از آغاز دوره پنجم مدیریت شهری سپری شده است؛ دوره‌ای که شاهد تحولات مثبت بسیاری در مسیر توسعه و شکوفایی شهرقدس بودیم. هرچند چنانکه شهروندان فهیم شهرقدس نیز می‌دانند، به دلیل انباشته شدن مشکلات ناشی از توسعه غیراصولی شهر در سالیان نه چندان دور گذشته، موانع بسیاری بر سر راه توسعه شتابان شهر وجود دارد؛ وجود بافت‌های فرسوده، موقوفه بودن اراضی، کمبود اراضی برای تامین سرانه‌های عمومی، مدیریت نادرست شهرک‌های صنعتی، تراکم بالای جمعیتی،‌ معابر غیراصولی، حفاری‌های ادارات خدمات‌رسان و... تنها بخشی از این موانع و مشکلات است. با این حال، مدیریت شهری قدس با عنایت خداوند متعال و عزمی راسخ، برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات خود را در 2 محور دنبال می‌کند. محور اول شامل ساماندهی مشکلات و معضلات انباشته شده از سال‌های قبل بوده و محور دوم توسعه همه‌جانبه و متوازن شهر با ایجاد زیرساخت‌های عمرانی و... را دنبال می‌کند. اقدامات کلانی همچون طرح‌های بازآفرینی شهری، طرح‌های احیای بافت‌های فرسوده، بازسازی کوچه‌ها و خیابان‌ها و احداث معابر جدید، بازسازی و احداث بوستان‌ها و فضای سبز شهری، تعیین تکلیف املاک معارض و تعریض معابر، بازسازی و احداث زیرساخت‌های فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و تجاری، نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و ده‌ها طرح و پروژه ریز و درشت دیگر بر اساس 2 محور یادشده صورت گرفته است.

ـ شهرداری قدس برای ارتقای سرانه‌های عمومی و توسعه ‌زیرساخت‌های شهری بویژه در نقاط کمتر‌برخوردار و بافت فرسوده شهر چه اقداماتی را انجام داده است؟
یکی از اهداف اصلی برنامه پنجساله توسعه شهرقدس ارتقای سطح سرانه‌های عمومی و رساندن آنها به استانداردهای کشوری است. بر همین مبنا، پروژه‌های متعددی در حوزه‌های فضای سبز، فرهنگی، ورزشی و خدماتی اجرا شده است که سرانه‌های عمومی را ارتقا داده است. به عنوان نمونه با احداث و بازسازی بیش از 45 بوستان در سطح شهر که احداث 10 بوستان جدید در سال جاری محقق شده است، سرانه فضای سبز از 6 مترمربع به حدود 10 مترمربع افزایش یافته است که نشان‌دهنده رشد 35 درصدی نسبت به سال 96 می‌باشد. بازسازی 13 بوستان قدیمی، احداث کانال زردآب، بازسازی غرفه‌های تجاری سازمان میادین، احداث بلوار جنب دانشگاه آزاد، ساختمان شماره 2 منطقه 2، خانه فرهنگ جوادآباد، کانال هدایت آب‌های سطحی باهنر، سوله مدیریت بحران بوستان حنانه، سالن ورزشی منطقه یک، استخر سازمان موتوری، ستاد مدیریت بحران باغ ملی، توسعه خانه جوان، بوستان نفت پارس، پیست دوچرخه‌سواری باغ ملی، مسجد جواد‌الائمه، دیوارکشی ستاد فرماندهی نیروی انتظامی، تکمیل مصلای شهر و پروژه‌های متعدد آسفالت، پیاده‌روسازی و جدولگذاری معابر از دیگر پروژه‌های شاخص عمرانی است که در سال جاری اجرایی شده است. همچنین 5 قطعه زمین از سوی شهرداری قدس به اداره آموزش و پرورش اهدا شد تا سرانه آموزشی شهرقدس به مراتب ارتقا یابد.

در این میان، بافت‌های فرسوده و مناطق کمتر توسعه‌یافته مورد توجه ویژه مدیریت شهری می‌باشد. احداث یک فرهنگسرا و یک بوستان در هر محله و توسعه زیرساخت‌های ورزشی از جمله احداث سالن‌های ورزشی و استخر در برنامه‌ریزی‌های کلان شهری مدنظر قرار دارد. توسعه متوازن شهر و توزیع زیرساخت‌ها در نقاط مختلف شهر از سیاست‌های کلان شهرداری است که با هدف تحقق عدالت اجتماعی، احیای بافت فرسوده و اجرای اصول بازآفرینی شهری صورت می‌پذیرد. بر همین اساس، 40 درصد از بودجه‌های عمرانی شهرداری به ایجاد و بازسازی زیرساخت‌های مناطق کمتر برخوردار اختصاص یافته است. در همین راستا 17 پروژه‌ بازآفرینی شهری در این مناطق در سال جاری اجرایی شده است که می‌توان به  پروژه ساماندهی و احیای خیابان امام سجاد(ع)، ساماندهي و احيای محور آزادی، جابه‌جایی ترمینال مسافربری به انتهای بلوار کلهر، احداث ترمینال درون‌شهری در محدوده شورای جنوبی، نمایشگاه دائمی صنعت، پروژه 1200 واحدی مسکن پشتیبان، خانه مشق، روشنایی معابر، ساماندهی مسیر رودخانه و احداث فضای سبز در حریم و بستر مازاد، احداث بوستان خانواده، هدایت آب‌های سطحی در جاده شهدای اصناف، کفپوش و پیاده‌روسازی در شهرک عزیزی، ساماندهی معابر در خیابان‌های شهید عالمی و قدس، کفپوش و پیاده‌روسازی در شورای جنوبی، تخصیص سهمیه 450 تن قیر از محل اعتبارات ملی بازآفرینی، خانه فرهنگ استقلال در محله هدف شورای جنوبی و خانه فرهنگ استاد شهریار در محله هدف شهید عزیزی اشاره کرد.

ـ چشم‌انداز و اهداف ‌شهرداری قدس برای پیشرفت و آبادانی شهر در سال آینده چیست؟
در سال آینده نیز مجموعه شهرداری همراه و همگام با اعضای محترم شورای اسلامی شهر اهداف و برنامه‌های خود را که همانا دستیابی به یک شهر پویا، توسعه‌یافته، هوشمند و سبز می‌باشد، دنبال خواهد نمود و با تکمیل پروژه‌های در حال اجرا و طراحی و اجرای پروژه‌های جدید در راستای تحقق اهداف تعیین‌شده گام خواهد برداشت. طرح‌ها و پروژه‌های مهم و خوبی برای اجرا در سال آتی تعریف شده است که با بهره‌برداری از آنها شاخص‌های توسعه شهرقدس به مراتب ارتقا خواهد یافت. افزایش سرانه‌های عمومی، توسعه زیرساخت‌های شهری، تحقق شهر هوشمند، اصلاح ساختار و تسهیل خدمات شهرداری، ساماندهی معابر شهری، نوسازی و احیای بافت فرسوده، اجرای پروژه‌های هدایت آب‌های سطحی ازجمله پوشش انهار و کانال‌های روباز و... از مهم‌ترین محورهای توسعه‌ شهری است که اگرچه در سال‌های اخیر گام‌های بزرگ و خوبی برای تحقق آنها برداشته شده است اما تا رسیدن به نقطه مطلوب راه درازی باقی‌ است که می‌توان با برنامه‌ریزی اصولی و دقیق به این هدف رهنمون شد.

به عنوان نمونه، احداث بزرگ‌ترین پارک تفریحی‌-توریستی منطقه غرب استان تهران تحت عنوان بوستان «آب‌شن» شامل فضای سبز، دریاچه و اماکن تفریحی و توریستی از جمله پروژه‌های شاخصی است که عملیات اجرایی آن از سال جاری آغاز شده است. با احداث و بهره‌‌برداری از این مجموعه‌ 40 هکتاری بخش بزرگی از نیازهای مردم به فضای سبز و محیط‌های تفریحی تامین می‌گردد و با احتساب آن به سرانه استاندارد کشوری در حوزه فضای سبز نزدیک‌تر خواهیم شد.